Theo tài liệu lưu trữ, đền Lưu Xá được xây dựng từ thời Lý. Đây là nơi thờ phụng tứ vị đại vương, trong đó có hai danh nhân lịch sử thời Lý thế kỷ XII–XIII là Thái úy Lưu Khánh Đàm và Thái phó Lưu Điều.
Năm 1991, đền Lưu Xá cùng với chùa Báo Quốc (nằm gần nhau ở đầu thôn Lưu Xá) được công nhận là Cụm Di tích lịch sử quốc gia.
Đền Lưu Xá tọa lạc trên mảnh đất cao nhất thôn, được thiết kế 13 gian theo kiểu “tiền nhất, hậu đinh”. Trước cửa đền có một giếng nước lớn, thành giếng được xây từ năm 1995.
Ngoài hiện trạng kiến trúc cổ, đền Lưu Xá vẫn còn lưu giữ nguyên vẹn khá nhiều cổ vật có giá trị văn hóa lịch sử như hoành phi, câu đối, ngọc phả, 14 đạo sắc phong.
Đặc biệt, ngôi đền này không chỉ thu hút du khách bởi giá trị lịch sử mà còn gây ấn tượng với 1 “báu vật xanh” nằm trong khuôn viên. Đó là cây sanh hơn 200 tuổi, được Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam công nhận là cây di sản năm 2013.
 |
 |
Có dịp ghé thăm đền Lưu Xá sau tết Ất Tỵ, Nguyễn Hồng Sơn (ở Hà Nội) không khỏi ấn tượng trước khung cảnh yên bình và không gian mang đậm dấu ấn lịch sử, văn hóa nơi đây.
“Lần đầu ghé thăm, mình đã cảm nhận được sự trang nghiêm và thiêng liêng của ngôi đền. Đây không chỉ là nơi thờ tự mà còn trở thành một phần quan trọng trong đời sống tâm linh của người dân địa phương, lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống độc đáo”, Hồng Sơn chia sẻ.
 |
 |
Theo chàng trai, đường đi tới đền Lưu Xá khá thuận tiện, du khách có thể di chuyển bằng phương tiện cá nhân như xe máy, ô tô đến tận nơi.
Vì đền Lưu Xá là nơi thờ tự nên du khách tới đây cần lưu ý lựa chọn trang phục lịch sự, kín đáo để tỏ lòng tôn kính. Đồng thời, du khách phải tuân theo các nghi lễ và quy định của đền, giữ gìn trật tự và vệ sinh chung…
Hồng Sơn gợi ý, nếu có dịp ghé thăm đền Lưu Xá, du khách có thể kết hợp khám phá một số địa điểm tâm linh khác ở Thái Bình như: Chùa Am Vô (xã Phong Châu, huyện Đông Hưng); đền Trần (làng Tam Đường, xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà); đền Tiên La (thôn Tiên La, xã Đoan Hùng, huyện Hưng Hà); đền Đồng Bằng (xã An Lễ, huyện Quỳnh Phụ)…
Ngoài ra, bạn cũng đừng quên thưởng thức các món ăn, đặc sản trứ danh của địa phương như canh cá Quỳnh Côi, bún bung, gỏi nhệch, nộm sứa Thái Thụy, bánh gai Đại Đồng…
Ảnh: Nguyễn Hồng Sơn
